De waterschappen hebben de ambitie om als sector in 2025 volledig energieneutraal te zijn en in 2035 volledig klimaatneutraal. De Waterschappen zijn partner in de RES en kunnen hun assets, zoals de daken van gebouwen, parkeerplaatsen, de ruimte bij rioolwaterzuiveringen, gemalen en sluizen, inzetten voor de energietransitie. Rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's) bieden vaak ruimte om zonnepanelen en windturbines te plaatsen. Op een aantal RWZI's wordt al biogas en groen gas geproduceerd. Biogas kan worden omgezet in elektriciteit en warmte, veelal voor eigen gebruik, maar ook in groengas, waarna het kan worden ingevoed op het aardgasnet. Gemalen en sluizen kunnen dienen als locaties voor bescheiden waterkrachtcentrales, waarbij de energie van stromend water wordt omgezet in elektriciteit. 

Het is ook mogelijk om warmte of koude uit oppervlaktewater (TEO), afvalwater (TEA) en drinkwater (TED, drinkwaterbedrijven) als energiebron te gebruiken. Dat heet aquathermie (zie ook www.aquathermie.nl). TEO heeft een economisch potentieel om in ruim 40 procent van de totale toekomstige warmtevraag in de gebouwde omgeving te voorzien. TEA heeft een economisch potentieel van ongeveer 15 procent voor de toekomstige gebouwde omgeving. 

De waterschappen staan kritisch tegenover het plaatsen van “zon op oppervlaktewateren”. Dit in verband met de potentiële verstoring van op de aquatische ecologie en de natuurwaarden. Initiatiefnemers dienen altijd in een vroeg stadium contact op te nemen met het waterschap over de mogelijkheden en de regels. Dit om teleurstellingen te voorkomen. 

Het benutten van waterschapsassets biedt voordelen zoals de efficiëntere exploitatie van infrastructuur en het leveren van een overschot aan energie aan het elektriciteitsnet. Waterschappen kunnen zo een rol spelen in het faciliteren van de energietransitie op regionaal niveau en bijdragen aan een duurzame toekomst. De waterschappen staan open voor samenwerking met energiecoöperaties. Schroom niet om contact op te nemen met je lokale waterschap.

Onderzoek

We onderzoeken in welke mate RWZI’s kunnen functioneren als smart energy hub door innovaties met waterstof en zuurstof en het tegengaan van netcongestie. De waterschappen werken steeds aan het slimmer gebruiken en opwekken van energie, het terugwinnen van grondstoffen en het produceren van biogas. Onderzoek vindt plaats in samenwerking met STOWA.

Interessante projecten