‘Code rood, lokale economie zit op slot’

Het verstopte elektriciteitsnet is de grootste bottleneck voor de energietransitie. ‘Het is code rood, onze economie zit op slot,’ zegt een wethouder. Verzwaren en verslimmen zijn troeven tegen netcongestie. De netbeheerders investeren t/m 2026 elk jaar 8 miljard euro. Wat doen we in de tussentijd?

Thema: Regionale energie
Sessie: Hoe gaan we ontstoppen? Netcongestie afgepeld

Verduurzaming vraagt forse netuitbreiding, doordat de vraag naar en aanbod van elektriciteit sneller stijgt dan de netbeheerders kunnen bouwen. Lokaal de vraag en het aanbod van elektriciteit bij elkaar brengen, helpt netcongestie verminderen, vertelt Senja Boom van de afdeling Innovatie van netbeheerder Stedin. Vraag en aanbod moeten op het net altijd in balans zijn; te veel aanbod moet de netbeheerder afschakelen, te veel vraag ook. Boom benoemt drie oplossingsrichtingen om het probleem te verminderen: 

  • Pieken verlagen met bijvoorbeeld een beperkingscontract en/of door actieve vraag te creëren als er veel aanbod is van zon en wind. 
  • Spitsmijden, bijvoorbeeld door een school een aansluiting te geven voor enkel de ‘daluren’ (niet ’s avonds tussen 18:00-22:00 uur). 
  • Energiedelen, bijvoorbeeld door eHUBS op bedrijventerreinen waarbij bedrijven hun energieverbruik (en levering) op elkaar afstemmen.  

Congestiecontract Zeeuwind 

In de praktijk gebeurt het al. Energiecoöperatie Zeeuwind sloot een congestiecontract met Stedin, vertelt directeur-bestuurder Teus Baars. Op basis van de weersverwachting maakt Zeeuwind een verwachting van de opwek. Wanneer overaanbod ontstaat, vraagt Stedin aan Zeeuwind om turbines stil te zetten. Dankzij het congestiecontract kunnen meer bedrijven in Zeeland zon-op-dak op het net aansluiten. Baars geeft aan dat met 1 MWh afregelen van wind, ongeveer 8 MWh extra vermogen vrij is gemaakt op het net voor zonopwek.   Het stilzetten van turbines speelt vooral in de zomermaanden. Stedin geeft een vergoeding voor het verlies op basis van de geschatte opbrengst en de gemiddelde stroomprijs van de betreffende dag. 

eHUB Tholen 

Peter van Tuijl van het energieplatform On E Target ontwikkelde voor een bedrijventerrein in Tholen een methode om samen netcapaciteit te delen. Vier bedrijven hebben zich georganiseerd als energy hub en sloten met Stedin een groepscontract. Het piekverbruik van de bedrijven samen was 1100 kWH, maar dit gebeurt zelden. De afspraak nu is dat ze het gebruik zo afstemmen dat ze samen niet boven de 900 kWh uitkomen, zo komt er 200 kWh vrij voor andere gebruikers. Het contract met deze vier is een blauwdruk om binnenkort hetzelfde te doen met alle 140 bedrijven op het terrein. ‘Wanneer de één piekt met z’n verbruik, kan de ander veel terugleveren. Je helpt elkaar met energie. Wanneer je hier een batterij voor opslag aanhangt is nog meer mogelijk. Zo beperken we de sociaaleconomische schade van filevorming op het net en zijn nieuwe aansluitingen mogelijk door betere benutting van de bestaande infrastructuur,’ zegt Van Tuijl. De werkwijze vraagt veel coördinatie. De organisatiegraad op bedrijventerreinen is een belangrijke succesfactor.  

Verbinding gemeenten, netbeheerders en bedrijventerreinen 

De voorbeelden passen in de drie pijlers van de netbeheerders: bouwen, benutten en beheren, vertelt Niek Haasnoot van Stedin. ‘We willen zoveel mogelijk uit het bestaande net halen en de flexibele oplossingen opschalen. Dit betekent dat we ook onze eigen bedrijfsvoering moeten verslimmen.’ Cruciaal is dat netbeheerders, gemeenten en bedrijven samenwerken, kennis en data met elkaar delen. ‘We moeten elkaar blindelings weten te vinden.’ 

Link naar presentatie 

 

Afbeeldingen

Cookie-instellingen