Sessie: Hoeksche Waard past gedragskennis toe en bereikt haar inwoners beter
Hoe kunnen we het geld voor energiearmoede zo goed mogelijk inzetten? En hoe bereiken we de mensen voor wie het bedoeld is? Met deze vragen begon de zoektocht, vertelt Stephan Dorst, regisseur Warmtetransitie. Het doel is dat inwoners kleine dingen doen zoals radiatorfolie, de CV-ketel op 60 graden zetten en korter douchen. Daarnaast willen ze bereiken dat mensen gaan isoleren: de vloer, het dak en de spouwmuren, en dat ze HR++ glas laten plaatsen.
Duurzaam doen-woning
Maatregelen en voorzieningen om dit aan te jagen zijn er genoeg, zoals het energieloket, een energiecoach, en duurzaamheidsleningen. Bijzonder is de ‘duurzaam doen-woning’, een modelwoning die een laagdrempelig informatiepunt is in de wijk Croonenburgh. Toch weten inwoners vaak niet waar ze moeten beginnen, ze zien bezwaren of ze zijn simpelweg helemaal niet bezig met energiebesparing. In Hoeksche Waard ging een breed team van communicatie, beleid, en het sociaal domein aan de slag met de vraag hoe je de mensen kunt bereiken en motiveren.
Niet altijd rationeel
Sara Wortelboer en Chantal van der Leest van de Expertpool van NP RES gingen aan de slag met het toepassen van gedragskennis. Vervolgens haalden ze Citisens erbij om gedragsinzichten te vertalen naar communicatie die aansluit bij de leefwereld van inwoners. Uit de analyse van Citisens blijkt dat in de wijk Croonenburgh meest mensen wonen met een laag vertrouwen in de overheid, weinig maatschappelijke betrokkenheid en zorgen of ze hoofd boven water kunnen houden. Sara vertelt dat chronisch geldgebrek het probleemoplossend vermogen van mensen ondermijnt, en dat mensen weliswaar worden gemotiveerd door waarden, maar dat veel gedrag onbewust is. ‘We zijn vaak niet rationeel, er zijn allerlei redenen om dingen uit te stellen.’ Sara geeft als voorbeeld dat mensen liever niet met de energiecoach door hun huis gaan omdat ze zich schamen voor de rommel op zolder. Of dat rommel in de kruipruimte ze ervan weerhoudt de vloer te isoleren. De omgeving kan gedrag beïnvloeden; als de buren in actie komen, kan dit een trigger zijn om zelf ook te gaan verduurzamen.
Brede aanpak
Met de verzameling inzichten van Citisens en Klimaatpsychologie.com maakten communicatieadviseurs Marjolein Derks en Christine Jungerius samen met Stephan Dorst een brede aanpak om de moeilijk bereikbare mensen aan te spreken. Ze doen dit door energiecoaches te koppelen aan samenwerkingspartners in het sociaal domein. Door mensen actief te benaderen op allerlei plekken, zoals koffie-uur in het wijkgebouw. Cruciaal is het gebruiken van gemakkelijke taal en zichtbaar zijn in de wijk. Geld besparen en meer grip op de energierekening zijn de beste ingang voor het gesprek. Het lukt in Hoeksche Waard gaandeweg beter om mensen te bereiken. De kracht van de aanpak zit niet in één specifiek ding. Het is meer de breedte; het feit dat zoveel disciplines erbij betrokken zijn en er hun best voor doen.
Presentaties