Blog Kristel Lammers: ‘Opschrijfboek’

21-01-2022 1518 keer bekeken

‘De kunst van de energietransitie is met elkaar in gesprek te blijven over hoe we energie onderdeel maken van de leefomgeving.’ zegt NP RES-directeur Kristel Lammers in haar nieuwe blog. ‘Ondanks onduidelijkheden, nieuwe of oude kabinetten of gemeenteraden. Het is de lange lijn die telt.’

Mijn nieuwe schrift ziet er gezellig uit met z’n harde kleurig gestreepte kaft van linnen en onbeschreven bladzijden. Het vol geschreven eerdere gaat op de stapel waarin mijn werkzame leven gevangen is. Oude schriften met krabbels over dingen die later heel wat werden. Of overwaaiden.

Het is een goed moment voor een nieuw opschrijfboek; het begin van het jaar met een nieuw kabinet en een regeerakkoord. Een tijd vol verwachting, zoals vroeger de eerste dagen op school. De lat ligt ongekend hoog en er is geld. Nu moeten we het gaan waarmaken. Een beetje onwennig is het ook met al die nieuwe gezichten in de klas. Het is nog niet precies duidelijk hoe we het samen gaan doen in deze fase van de energietransitie. Hoe neemt het rijk de regie op het energiesysteem en de hoofdlijnen van de ruimtelijke ordening? Hoe krijgt de verbinding van de energietransitie met de andere grote opgaven in de leefomgeving vorm? De setting is een beetje anders en tegelijk zijn veel dingen hetzelfde.

In de RES hebben we al heel wat uitgevonden op het terrein van regionaal samenwerken. Gemeenten, provincies, waterschappen, rijk, netbeheerders, maatschappelijke organisaties, energie coöperaties, marktpartijen en inwoners dragen eraan bij. De opgave centraal stellen, knelpunten beschouwen als een gedeelde verantwoordelijkheid en de successen gul delen. Het gaat er heus niet op alle dagen zo pastoraal aan toe, maar gemiddeld genomen lukt het goed. Steeds meer kom ik erachter dat een transitie mensenwerk is met als sleutelwoorden vertrouwen, interesse in de positie van de ander en geloof in eigen kracht.

Sommige dingen weten we nog niet, bijvoorbeeld hoe de uitvoeringslasten voor de RES langjarig worden gedekt. Maar er is reden om aan te nemen dat dit goedkomt nu voor de komende tien jaar een stevig budget is gereserveerd. Het is evenmin duidelijk wat wordt bedoeld met de afstandsnormen voor windturbines. Of hoe burgers op nationaal niveau worden betrokken bij de energietransitie. Desondanks kijk ik vol vertrouwen naar de lege bladzijden van m’n schrift, gebaseerd op het voorafgaande. De samenwerking binnen en tussen de RES-regio’s heeft zijn toegevoegde waarde bewezen. Laten we zelfverzekerd zijn en uitgaan van eigen kracht en daarop vertrouwen. In alle gremia worden gesprekken gevoerd over de beste keuzes vanuit het gemeenschappelijke doel. Gelijkwaardig met ongelijkwaardige rollen voor partijen en bestuurslagen. Het rijk en de provincies hebben weliswaar op onderdelen een regierol, maar niemand is de baas.

Laatst zag ik een eerste versie van een filmpje dat we maken over een windmolenproject in Nieuwleusen. Ik werd geraakt door de uitspraak van een inwoner. Ze zei dat de gesprekken vaak gaan over wetten en normen. ‘Maar’, sprak ze, ‘het enige dat echt telt is dat we de buurt bij elkaar houden.’ Dit is me uit het hart gegrepen.

De kunst van de energietransitie is met elkaar in gesprek te blijven over hoe we energie onderdeel maken van de leefomgeving. Of het nu is met nieuwe of oude kabinetten, gemeenteraden, Staten of waterschapsbesturen. Met inwoners, oude en nieuwe marktpartijen en maatschappelijke organisaties. Het is de lange lijn die telt. Op een dag zal mijn nieuwe opschrijfboek vol zijn geschreven en opgaan in de stapel. Ik ben heel nieuwsgierig naar wat erin zal staan.

Kristel Lammers is directeur van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategieën

Leertraject Energie in de Leefomgeving
De RES koppelen met andere vraagstukken, hoe doe je dat? Als het combineren van opgaven niet lukt, hoe kies je dan? Reden genoeg voor de nieuwe RES-community “Energie in de Leefomgeving”. Op 27 januari 2022 vindt een eerste online bijeenkomst plaats. Ontdek meer op de speciale pagina over Energie in de Leefomgeving.
Cookie-instellingen