De RES leidt niet tot wijzigingen in de bestaande taken en bevoegdheden van overheden. Tegelijkertijd werken de overheden wel intensief samen aan een complexe opgave, de energietransitie. Via de ‘vormvrije’ RES 1.0 zijn bestuurlijk bindende afspraken gemaakt over duurzame energie en de bovengemeentelijke warmtebronnen. 

Gemeenteraad, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap hebben een belangrijke rol. Zij hebben de RES 1.0 vastgesteld en stellen in de vervolgfase waar nodig nieuwe of aangepaste kaders vast. De regio’s zijn nu aan de slag met de uitvoering van de RES 1.0.

Elke twee jaar bespreken gemeenten, provincies en waterschappen of de regio op koers ligt voor 2030. Dat beschrijven zij in een RES Voortgangsrapportage. De regio’s leverden hun eerste RES Voortgangrapportages op 1 juli 2023. Dit document heeft geen kaderstellend karakter. Het wordt vastgesteld door de colleges en voorgelegd aan de volksvertegenwoordigers op vergelijkbare wijze als bij andere beleidsonderwerpen. 

Er kan ook sprake zijn van nieuwe lokale, regionale en landelijke doelen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Of van nieuwe technieken of bronnen. Dit kan leiden tot het aanpassen van plannen en het vaststellen van nieuwe kaders voor toekomstige ontwikkelingen. Dit is in elke regio maatwerk en kent dus geen vast ritme. Het document waar aangepaste of nieuwe kaders in beschreven worden, noemen we de RES Herijking 2.0, RES Herijking 3.0 etc. Dit document wordt op advies van NP RES niet vastgesteld dan nadat het volksvertegenwoordigende orgaan er mee heeft ingestemd.

Energie opwekken vraagt ruimte. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld woningbouw, natuur en landbouw. Tegelijk is energie een randvoorwaarde voor bijvoorbeeld wonen en ondernemen. Overheden wegen alle belangen af en leggen projecten en plannen vast in hun beleid voor onze leefomgeving en besluiten daarover. Denk aan de omgevingsvisies, omgevingsplannen en programma’s. Er is inspraak mogelijk op die plannen en projecten. Op 1 januari 2025 moeten projecten uit de RES een vergunning hebben zodat ze kunnen starten. Zo dragen we bij aan het verminderen van de CO₂-uitstoot in 2030. Een tussenstap op weg naar 95% minder uitstoot in 2050.